Giãn tĩnh mạch tinh gây vô sinh như thế nào và các biện pháp chẩn đoán
Tác giảNguyễn Xuân Đức Hoàng

Vì sao giãn tĩnh mạch tinh gây vô sinh? Chuyên gia Nam học BV Đại học Y Hà Nội giải thích cơ chế (tăng nhiệt độ, stress oxy hóa) và các phương pháp chẩn đoán "tiêu chuẩn vàng" như siêu âm Doppler màu.

Ở bài trước, chúng ta đã nhận diện được "kẻ thù thầm lặng" mang tên giãn tĩnh mạch tinh. Hôm nay, chúng ta sẽ đi vào vấn đề cốt lõi khiến Cánh mày râu lo lắng nhất: Vì sao nó lại gây vô sinh? Và làm thế nào các bác sĩ có thể "vạch mặt" được nó một cách chính xác?

1. Cơ Chế Gây Hại Tinh Trùng: 3 "Đòn Tấn Công" Chính

Giãn tĩnh mạch tinh không gây nguy hiểm cho tính mạng, nhưng nó lại là "hung thần" đối với khả năng sinh sản. Tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, một nghiên cứu của chúng tôi cho thấy có tới 87,1% nam giới vô sinh có giãn tĩnh mạch tinh đi kèm bất thường về tinh dịch đồ.

Khi máu tĩnh mạch bị ứ đọng và trào ngược, nó sẽ tấn công tinh hoàn qua 3 con đường chính:

  1. "Nấu Chín" Tinh Trùng (Tăng Nhiệt Độ): Tinh hoàn cần một môi trường mát hơn nhiệt độ cơ thể để sản xuất tinh trùng. Khi máu "bẩn" ứ đọng, nhiệt độ vùng bìu sẽ tăng lên. Môi trường "nóng bức" này làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng.

  2. "Đầu Độc" Tinh Trùng (Trào Ngược Chất Độc): Dòng máu trào ngược mang theo các sản phẩm chuyển hóa "độc hại" từ tuyến thượng thận và thận quay trở lại "hành hạ" tinh hoàn.

  3. "Làm Ngạt" Tinh Trùng (Thiếu Oxy): Máu ứ trệ làm giảm lượng oxy cung cấp cho các tế bào tinh hoàn.

Cả ba yếu tố trên cùng dẫn đến một cơ chế trung tâm gọi là Stress Oxy Hóa. Các gốc tự do có hại tăng sinh, gây tổn thương và đứt gãy DNA của tinh trùng, đồng thời làm suy giảm chức năng tinh hoàn. Đây chính là lý do trực tiếp dẫn đến vô sinh.

2. Các Bác Sĩ Chẩn Đoán Bệnh Này Như Thế Nào?

Việc chẩn đoán giãn tĩnh mạch tinh tại các cơ sở chuyên khoa Nam học như Bệnh viện Đại học Y Hà Nội thường rất nhanh chóng và chính xác, dựa trên 2 bước chính:

2.1. Thăm khám lâm sàng:

  • Bác sĩ sẽ thăm khám vùng bìu của bạn ở tư thế đứng và yêu cầu bạn làm "nghiệm pháp Valsalva" (rặn nhẹ).

  • Dựa vào việc sờ và nhìn thấy búi tĩnh mạch, bác sĩ sẽ phân độ bệnh (thường là 3 độ):

    • Độ I: Chỉ sờ thấy khi làm nghiệm pháp Valsalva.

    • Độ II: Sờ thấy khi nghỉ ngơi nhưng chưa nhìn thấy.

    • Độ III: Nhìn thấy rõ búi giãn ("túi giun") ngay cả khi nghỉ ngơi.

  • Ngoài ra còn có thể "cận lâm sàng" (Độ 0), tức là khám không thấy mà chỉ siêu âm mới phát hiện.

2.2. Siêu âm Doppler màu:

  • Đây là phương tiện chẩn đoán "tiêu chuẩn vàng" và ít xâm lấn.

  • Siêu âm không chỉ giúp "nhìn thấy" các tĩnh mạch giãn (đo đường kính) mà còn "nghe thấy" dòng máu trào ngược khi bạn làm nghiệm pháp Valsalva.

  • Nó cũng giúp so sánh kích thước hai tinh hoàn để đánh giá mức độ teo (nếu có).

Sau khi có chẩn đoán xác định, bác sĩ sẽ chỉ định thêm xét nghiệm tinh dịch đồ và các hormone sinh dục để đánh giá mức độ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Trong bài viết tới, chúng ta sẽ bàn về "đích đến": Điều trị giãn tĩnh mạch tinh như thế nào và phương pháp nào là tối ưu nhất.

Khoa Nam học và Y học Giới tính – Bệnh viện Đại học Y Hà Nội
?Địa chỉ: Số 1 Tôn Thất Tùng, Kim Liên, Hà Nội
☎️ Hotline: 0981 940 288

Liên hệ với tác giả:

  • Zalo
  • Phone

Bài viết liên quan

Đăng kí khám

Đặt hẹn ngay để nhận tư vấn và xếp lịch khám kịp thời

Gửi yêu cầu