Ai có nguy cơ cao mắc ung thư tinh hoàn và các phương pháp chẩn đoán
Tác giảNguyễn Xuân Đức Hoàng

Ai dễ bị ung thư tinh hoàn? Chuyên gia Nam học BV Đại học Y Hà Nội phân tích 4 yếu tố nguy cơ (tinh hoàn ẩn, tiền sử gia đình) và các phương pháp chẩn đoán "tiêu chuẩn vàng" (siêu âm, chất chỉ điểm u).

Ở bài trước, chúng ta đã biết ung thư tinh hoàn là "căn bệnh của người trẻ" và các triệu chứng của nó. Hôm nay, chúng ta sẽ đi sâu vào một câu hỏi mà rất nhiều người quan tâm: "Tại sao tôi lại bị?" và "Làm thế nào bác sĩ biết chắc tôi bị bệnh?"

1. Ai Có Nguy Cơ Cao Bị Ung Thư Tinh Hoàn?

Khác với nhiều bệnh ung thư liên quan đến lối sống (như hút thuốc, rượu bia), ung thư tinh hoàn chủ yếu liên quan đến các yếu tố bạn không thể kiểm soát được. Dưới đây là 3 yếu tố nguy cơ hàng đầu:

  1. Tinh Hoàn Ẩn (Không xuống bìu):

    • Đây là yếu tố nguy cơ lớn nhất. Những người có tiền sử tinh hoàn ẩn (tinh hoàn nằm trong ổ bụng hoặc ống bẹn) có nguy cơ ung thư cao gấp 4 đến 6 lần người bình thường.

    • Nguy cơ cao nhất là khi tinh hoàn nằm trong ổ bụng (nguy cơ 1/20).

    • Lưu ý: Phẫu thuật hạ tinh hoàn xuống bìu trước tuổi dậy thì có thể làm giảm nguy cơ, nhưng không loại bỏ hoàn toàn nguy cơ. Vì vậy, những người này vẫn cần tự khám thường xuyên.

  2. Tiền Sử Gia Đình:

    • Yếu tố di truyền đóng một vai trò quan trọng.

    • Nếu anh trai bạn bị ung thư tinh hoàn, nguy cơ của bạn tăng gấp 8 đến 12 lần.

    • Nếu bố bạn bị, nguy cơ của bạn tăng gấp 2 đến 4 lần.

  3. Tiền Sử Cá Nhân:

    • Nếu bạn đã từng bị ung thư ở một bên tinh hoàn, bạn có nguy cơ mắc bệnh ở bên đối diện cao gấp 12 lần so với người bình thường.

2. Các Bác Sĩ Chẩn Đoán Ung Thư Tinh Hoàn Như Thế Nào?

Khi bạn đến khám vì sờ thấy một khối u, các bác sĩ Nam khoa tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội sẽ thực hiện các bước chẩn đoán nhanh chóng và chính xác:

Bước 1: Siêu âm tinh hoàn (Chìa khóa chẩn đoán)

  • Đây là bước quan trọng nhất và là "tiêu chuẩn vàng" để chẩn đoán.

  • Siêu âm với đầu dò tần số cao (5-10 MHz) có thể xác định cực kỳ chính xác xem tổn thương (khối u) nằm BÊN TRONG hay BÊN NGOÀI tinh hoàn.

  • Nếu khối u nằm ngoài tinh hoàn (ví dụ ở mào tinh), 90% là lành tính. Nhưng nếu khối u nằm bên trong tinh hoàn, khả năng cao đó là ác tính.

  • Hình ảnh siêu âm điển hình của u tế bào mầm là một khối giảm âm đồng nhất.

Bước 2: Xét Nghiệm Máu (Tìm chất chỉ điểm u)

  • Ung thư tinh hoàn là một trong số ít các bệnh ung thư có các chất chỉ điểm (tumor markers) trong máu rất đặc hiệu.

  • Bác sĩ sẽ cho xét nghiệm 3 chỉ số chính: AFP, β-hCG, và LDH.

  • Các chỉ số này cực kỳ quan trọng, không chỉ để chẩn đoán mà còn để phân loại u, tiên lượng và theo dõi sau điều trị.

  • Ví dụ: Nếu một khối u tinh hoàn mà nồng độ AFP tăng cao, bác sĩ gần như chắc chắn đó là u loại Non-seminome. Ngược lại, u Seminome thuần túy không bao giờ làm tăng AFP.

Bước 3: Chụp CT (Đánh giá giai đoạn)

  • Sau khi đã gần như chắc chắn là ung thư, bác sĩ sẽ cho chụp CT (cắt lớp vi tính) bụng, ngực để đánh giá xem ung thư đã di căn đến hạch sau phúc mạc hay phổi chưa.

Chẩn đoán sớm là chìa khóa để điều trị thành công. Đừng ngần ngại đến gặp bác sĩ nếu có bất kỳ nghi ngờ nào!

Khoa Nam học và Y học Giới tính – Bệnh viện Đại học Y Hà Nội
?Địa chỉ: Số 1 Tôn Thất Tùng, Kim Liên, Hà Nội
☎️ Hotline: 0981 940 288

Liên hệ với tác giả:

  • Zalo
  • Phone

Bài viết liên quan

Đăng kí khám

Đặt hẹn ngay để nhận tư vấn và xếp lịch khám kịp thời

Gửi yêu cầu